Miliony na „Zrównoważony rozwój rejonu Puszczy Białowieskiej”
23 sierpnia 2010 roku pomiędzy Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie i Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Białymstoku została podpisana umowa udostępnienia środków na realizację programu pod nazwą: „Zrównoważony rozwój rejonu Puszczy Białowieskiej”.
Bezpośrednio po tym akcie podpisano promesy na realizację zadań w ramach programu z dziesięcioma samorządami z powiatu hajnowskiego. W imieniu beneficjentów promesy podpisali wójtowie, burmistrzowie i starosta następujących jednostek samorządu terytorialnego (w nawiasach rodzaj i wielkość dofinansowania):
- Gmina Białowieża, Gmina Wiejska Hajnówka, Gmina Narewka (dotacje – do 18,33 mln zł, pożyczki – 1,65 mln, razem – do 19,98 mln zł na gminę);
- Gmina Czeremcha (dotacja – do 1,695 mln zł);
- Gmina Czyże (dotacja – 1,155 mln zł);
- Gmina Dubicze Cerkiewne (dotacja – do 1,89 mln zł);
- Powiat Hajnowski (dotacja – do 2,605 mln zł);
- Gmina Kleszczele (dotacja – do 1,77 mln zł);
- Gmina Narew (dotacja – do 1,77 mln zł).
Głównym założeniem Programu jest ochrona oraz poprawa stanu środowiska w rejonie Puszczy Białowieskiej. Aby osiągnąć ten cel, w porozumieniu z zainteresowanymi samorządami, opracowano listę działań mogących liczyć na dofinansowanie obejmujących swym zakresem:
- stworzenie systemu racjonalnej gospodarki odpadami;
- uregulowanie gospodarki wodno-ściekowej;
- ograniczenie niskiej emisji i zużycia energii oraz zastosowanie odnawialnych źródeł energii;
- ograniczenie presji na najcenniejsze obszary przyrodnicze poprzez właściwą organizację ruchu turystycznego;
- edukacja na rzecz zrównoważonego rozwoju;
- ochrona krajobrazu kulturowego i przyrodniczego;
- zapobieganie i zwalczanie nadzwyczajnych zagrożeń środowiska.
Budżet programu „Zrównoważony rozwój rejonu Puszczy Białowieskiej”na lata 2010 – 2014 wynosi 75 milionów złotych (dla porównania, średni roczny budżet gmin na tym terenie wynosi około 5-8 mln zł). Beneficjenci mogą liczyć na dofinansowanie w formie dotacji do 85 % kosztów kwalifikowanych poniesionych na realizację zadania. Możliwe jest również zaciągnięcie niskooprocentowanej pożyczki do 100 % wartości zadania. Procedura skorzystania ze środków dotacji polega na składaniu przez gminy wniosków do Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Białymstoku, który będzie zawierał umowy, rozliczał i przekazywał środki na realizację przedsięwzięć.
Lista przedsięwzięć zakwalifikowanych do dofinansowania została wynegocjowana między poszczególnymi samorządami a Ministerstwem Środowiska. Środki na ich realizację stanowią swoistą rekompensatę za zgodę samorządów na powiększenie obszaru Białowieskiego Parku Narodowego. Aby fundusze z programu mogły być uruchomione rady zainteresowanych jednostek samorządu terytorialnego muszą podjąć odpowiednie uchwały w tym zakresie. Jak podkreślił Zastępca Prezesa NFOŚiGW Jan Wiater pieniądze z programu zostaną przeznaczone na potrzeby własne gmin, a nie na cele związane z funkcjonowaniem BPN.
W imieniu NFOŚiGW umowę podpisał Zastępca Prezesa Zarządu Jan Wiater (w środku),
a z ramienia WFOŚiGW w Białymstoku Prezes Adam Sieńko (z prawej).
Obecnie powierzchnia Białowieskiego Parku Narodowego wynosi 10,5 tys hektarów.
Ministerstwo Środowiska chce ją powiększyć o 12 tys. hektarów.
Fot. M. Szymura